Ubuntu, başta Linux işletim sistemi çekirdeği olmak üzere, çok sayıda yazılım paketinden oluşmaktadır. Büyük çoğunluğu bir özgür yazılım lisansı altında dağıtılan bu bileşenler içinde tek istisna, bazı özel donanım sürücüleridir.Ubuntu'da kullanılan ana lisans, GNU genel kamu lisansı(GNU GPL) ile birlikte GNU Kısıtlı Kamu Lisansı (GNU LGPL) 'dır. Bu özgür lisanslar,yazılımın kullanıcısına ve yazılımın kodlarını kullanmak isteyen kimselere kopyalama,dağıtma, üzerinde çalışma,değiştirme,geliştirme gibi çeşitli hak ve özgürlükler vermektedir.
Ubuntu ile birlikte LibreOffice ofis seti, Mozilla Farefox İnternet tarayıcı, Mozilla Thunderbird e-posta istemcisi gibi yaygın kullanılan özgür yazılım araçlarının yanı sıra müzik çalar,video oynatıcı,sohbet iletişim aracı,CD/DVD yazdırıcı, PDF görüntüleyici, çeşitli hafif oyunlar(örn,santranç ve sudoku gibi) gibi geniş bir yazılım yelpazesi, yüklü olarak gelmektedir. Ayrıca "Ubuntu Yazılım Merkezi" üzerinden Ubuntu paket depolarında yer alan binlerce yazılım kolayca indirilip kullanılabilir. Ubunut paket depolarındaki yazılımlar, çoğunlukla ücretsizdir. Ancak ücretli uygulamalar ve e-dergi gibi çeşitli ürünlerde bulunabilir.
Ubuntu, 11.04 sürümüne kadar GNOME ara yüzünü kullanmış, bu sürümle birlikte GNOME masaüstü ortamına, Ubuntu'ya özgü Unity kabuğu eklenmiştir.
Ubuntu aynı zamanda Çalışan-Sistem(DVD/USB) özelliklidir. Yani Ubuntu bilgisayara kurulmadan, bilgisayarda daha önce kurulu olan işletim sistemine ve belgelere zarar vermeden doğrudan DVD ya da USB bellek üzerinden çalıştırılarak denenebilir. Böylece kullanıcılar Ubuntu'yu kurmadan Ubuntu'nun genel işleyişi hakkında fikir sahibi olabilirler ve donanım uyumluluklarını kontrol edebilirler.
Ayrıca Ubuntu'nun sistem kurulum aracı olan Ubiquity yükleyicisi,kullanıcının Çalışan-Sistem ortamını terk etmeden Ubuntu kurulumuna başlatıp tamamlanmasına da imkan vermektedir.
UNIX ve Linux tabanlı sistemlerde bu sistemlerin mimarisinden kaynaklanan nedenlerle virüslerin bilgisayarlar arasında yayılması oldukça güçtür. Ubuntu da Linux mimarisini kallanarak bu korunaklı ortamı kallanıcılara aynen sunmaktadır.
KURULUMU
Ubuntu, temel masaüstü kullanıcılarını hedefleyen bir işletim sistemi olması nedeniyle kurulum kolaylığına ayrıca önem vermektedir. Kurulum sırasında ihtiyaç duyulacak olan sabit disk yapısı, saat gurubu , kullanıcı adı ve şifresi gibi gerekli bilgileri kuruluma başlamadan önce girilmesi istenir ve kurulum başladıktan sonra bitene kadar sizi oyalamaz.
Aynı bilgisayarda Windows ve Ubuntu'nun bir arada kullanılması da mümkündür.Bilgisayar ilk açıldığında kullanıcı istediği işletim sistemini seçebilir. Bu şekilde çift işletim sistemi kullanıldığında iki sistem aynı anda çalışmadığı için bilgisayarın çalışma performansına herhangi bir olumsuz etkisi olmaz.
Ubuntu kalıp dosyası, bir DVD'ya yazdırılarak DVD üzerinden kurulabileceği gibi bir DVD sürücüsü olmayan bilgisayarlar için, kurulum kalıp dosyası bir USB belleğe yazdırılarak USB belleği üzerinden de kurulabilir.
DVD'ye yazdırılarak Ubuntu'nun kurulumu adım adım aşağıda gösterilmiştir.
UBUNTU'DA YAZILIM KURMA
Ubuntu Yazılım Merkezi üzerinden 40.000 dolayında paket kurulabilir ve kaldırılabilir.Ubuntu'da yazılımlar Windows'tan farklı olarak , *.exe değil,*.deb uzantılı dosyalar haline sunulur.
Ubuntu'da yazılım kurma işlemi şu adımlarla gerçekleştirilir:Ubuntu Yazılım Merkezi'nden arama kutucuğu kullanılarak ya da arayüzde bulunan kategoriler(örn.eğitim,grafik,internet gibi) arasında gezinerek ihtiyaç duyulan bir program bulunup tıklanır,ardından Yükle düğmesine tıklanarak indirme ve yükleme işlemi başlatılmış olur.Seçilen paket(yani aslında *.deb uzantılı bir dosya)internetteki sunuculardan indirilir ve otomatik olarak bilgisayara kurulur.Ubuntu Yazılım Merkezi'nde bir paket seçildiği zaman onun çalışması için gerekli tüm diğer paketler/bağımlılıklar kendiliğinden seçilmektedir.
Ubuntu Yazılım Merkezi'nin ilk açıldığındaki görüntüsü aşağıda gösterilmiştir.
TİCARİ LİSANSLI YAZILIMLAR
Ubuntu,özgür olmayan ticari ve kapalı kaynaklı bazı yazılımları doğrudan bünyesinde barındırmamaktadır.Bunların bir kısmı aşağıda sıralanmıştır:
-Bölge ayarı yapılmış DVD'leri çözebilen yazılımlar.Her ne kadar özgür libdvdcss kütüphanesi bu işlevi yerine getirebiliyorsa da kimi ülkelerde yasadışı sayıldığı için Ubuntu'yla hazır olarak gelmemektedir.
-WMV ve MP3 gibi bazı ticari ses biçimlerinin çözücüleri.
-Adobe Flash gibi çeşitli ticari tarayıcı eklentileri.
-WinRAR yazılımının sıkıştırdığı "rar" uzantılı dosyaları açmak için gerekli unrar paketi.
-Microsoft TrueType yazıtipleri.
Lisans kısıtlamaları nedeniyle Ubuntu ile birlikte gelmeyen bu yazılımlar ve daha fazlası,Ubuntu Yazılım Merkezi üzerinden ubuntu-restricted-extras paketinin yüklenmesiyle kolayca edinilebilir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder